Ratusz na staszowskim Rynku
Informacje praktyczne
- Informacje szczegółoweZwińRozwiń
- Rodzaj obiektu:
- Źródła historii
- Powiat:
- Powiat staszowski
- Gmina:
- Staszów
- Adres:
- Staszów , Rynek 1
- Kod pocztowy:
- 28-200
- Szerokość geograficzna:
- 50.564164660016
- Długość geograficzna:
- 21.167361139516
- Region turystyczny:
- Staszów i okolice
- Położenie:
- W centrum miasta
- Noclegi w okolicyZwińRozwiń
Olga Tokarczuk to obecnie jedna z najbardziej znanych i cenionych polskich pisarek. W 2019 r. otrzymała Literacką Nagrodę Nobla. Akcja jej powieści z 1996 r. pt. „Prawiek i inne czasy” osadzona została na terenie Ziemi Staszowskiej (m.in. w Zagrodach, Kurozwękach i Staszowie). Miejscowości w książce nazwane są inaczej niż w rzeczywistości: Staszów to Taszów, a Kurozwęki to Jeszkotle. Książka została okrzyknięta jedną z najlepszych polskich powieści lat dziewięćdziesiątych.
- Staszów Kurozwęki Zagrody
Centrum zabytkowego starego miasta o układzie renesansowym, kształtem zbliżony do kwadratu. Z każdego rogu wychodzą dwie prostopadłe do siebie ulice. Kamienice wokół Rynku pochodzą z XVIII wieku. Wybudowane zostały przez ówczesnego właściciela Staszowa – Augusta Aleksandra Czartoryskiego.
- Staszów
W dziejach Staszowa do połowy XIX wieku spotykamy, aż nadto dowodów zainteresowania rozwojem miasta i sytuacją jego mieszkańców ze strony właścicieli dóbr staszowskich. Niewątpliwym przykładem jest zafundowanie staszowianom zegara na wieży ratuszowej, przez ówczesnego dziedzica „państwa staszowskiego”, hrabiego Alfreda Potockiego, w roku 1825. Konstruktorem chronometru został wybrany „obywatel miasta Krakowa, zegarmistrz Wojciech Żebrawski".
- Staszów, Rynek 1
Stambułki to charakterystyczne fajki wytwarzane w I połowie XIX wieku w Staszowie. Był to najpopularniejszy wyrób staszowskich rzemieślników. Kształt i zdobienie przyrządów do palenia tytoniu, narzucali odbiorcy, mieszkający w różnych stronach świata. Najwięcej fajek eksportowano do Rosji, Turcji i na Bliski Wschód.
- Staszów
Zlokalizowany obok ratusza pomnik jest punktem, przy którym w Staszowie odbywają się najważniejsze uroczystości patriotyczne, tj. obchody Konstytucji 3 Maja i Święto Odzyskania Niepodległości w dniu 11 listopada.
- Staszów, Rynek
Zwaną także Kaplicą Tęczyńskich, została wzniesiona dzięki Katarzynie z Leszczyńskich Tęczyńskiej w latach 1610–1625. Kaplica, dobudowana do kościoła św. Bartłomieja, stanowi najwartościowszy zabytek miasta oraz mauzoleum grobowe męża i syna fundatorki. Reprezentuje umiarkowany nurt manieryzmu zwany krakowsko-pińczowskim, nawiązując tym samym do stylu szkoły Santi Gucciego – królewskiego rzeźbiarza i architekta.
- Staszów, Szpitalna 3
Jest najcenniejszym zabytkiem Staszowa. Jego powstanie datuje się na XII w. Po najstarszym drewnianym kościele nie pozostał niestety żaden ślad - został on spalony w 1241 r. przez Tatarów. Na miejscu wcześniejszego kościoła, w latach 1342–1343 wybudowano nowy, murowany kościół z kamienia i cegły (otynkowany z wyjątkiem ciosowej kaplicy) w stylu gotyckim: kościół św. Bartłomieja. Fundatorką kościoła była ówczesna dziedziczka Staszowa, Dorota Tarnowska.
- Staszów, Szpitalna 3
XIX - wieczna dzwonnica poprzedzająca frontowe wejście do zabytkowego kościoła św. Bartłomieja.
- Staszów, ul. Szpitalna 3
Rzeka Czarna Staszowska swój początek bierze w Górach Świętokrzyskich. Jej źródła wypływają spod Góry Kamień, Góry Stołowej i Góry Włochy. Jej długość to 61 km.
- Staszów
Opis
Usytuowany pośrodku rynku Ratusz to architektoniczna wizytówka miasta. Został wybudowany w stylu klasycystycznym w pierwszej połowie XVIII wieku przez Aleksandra Czartoryskiego. Budynek jest murowany, parterowy, symetryczny, z szerokimi korytarzami, zbudowany na planie prostokąta z wysokim, czterospadowym dachem krytym dachówką. Na budynku umieszczono wieżę zegarową, która pierwotnie była dwukrotnie wyższa niż obecna.
Podcienia arkadowe, tzw. "mini sukiennice krakowskie", są niewątpliwym urozmaiceniem bryły Ratusza. Do dnia dzisiejszego, oprócz bryły budynku z arkadowymi podcieniami (wschodnia i zachodnia elewacja są nimi ozdobione w środkowej części) zachowały się pierwotne elementy architektoniczne. Są to trzy rodzaje sklepień: kolebkowe z lunetami pod korytarzem, sienią i pomieszczeniami przy podcieniach; krzyżowe pod wieżą i w jednym pomieszczeniu; oraz żaglaste na gurtach.
Początkowo Ratusz był siedzibą władz miasta. Spełniał także funkcje handlowe i gastronomiczne, dlatego też często nazywano go "kramnicami". Przez długie lata obiekt ten był własnością prywatną, dopiero w okresie międzywojennym stał się własnością miasta. Obecnie Ratusz przechodzi gruntowny remont.